Auftragsvergabe ohne vorherige Bekanntmachung eines Aufrufs zum Wettbewerb im Amtsblatt der Europäischen Union (für die unten aufgeführten Fälle)
Uzasadnienie trybu wolnej ręki przeprowadzanego na ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych
Przedmiotem zamówienia jest modyfikacja systemów informatycznych CRDP, którego dostawcą jest NMG S.A., użytkowanych w PGE Dystrybucja S.A., dostosowująca je do wymagań wynikających z nowelizacji ustawy o rynku mocy. PGE Dystrybucja S. A. planuje wszczęcie postępowań o udzielenie zamówienia dotyczącego ww. przedmiotów zamówienia w trybie zamówienia z wolnej ręki w oparciu o przesłankę art. 214 ust. 1 lit. b w zw. z art. 388 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień Publicznych.
Zamówienie z wolnej ręki to tryb udzielenia zamówienia, w którym Zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą. Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki w oparciu o ww. przepis, gdy dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów - jeżeli nie istnieje rozsądne rozwiązanie alternatywne lub rozwiązanie zastępcze, a brak konkurencji nie jest wynikiem celowego zawężenia parametrów zamówienia.
W powyższej sprawie z takimi okolicznościami mamy do czynienia, bowiem oprogramowanie dostosowywane do wymagań Zamawiającego (zwane dalej „Oprogramowaniem”) to programy komputerowe – utwory - w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm. – dalej Prawo autorskie), a dostawca każdego z systemów informatycznych, jest jedynym właścicielem autorskich praw majątkowych do Oprogramowania. Zakres licencji, które uzyskał Zamawiający od poszczególnych dostawców wraz z wdrożeniem Oprogramowania w przedsiębiorstwie Zamawiającego nie upoważnia Zamawiającego do dokonywania tłumaczenia, przystosowania, zmian układu lub jakiekolwiek inne zmiany w Oprogramowaniu, o których mowa w art. 74 ust. 4 pkt 2 Prawa autorskiego, ani też dostawcy Oprogramowania nie upoważnili, ani też nie upoważniają innych podmiotów do dokonywania zmian w Oprogramowaniu, którzy mogliby być wykonawcami modyfikacji na rzecz Zamawiającego. Z tych też przyczyn modyfikacje w Oprogramowaniu mogą być dokonywane na rzecz PGE Dystrybucja S.A. wyłącznie przez dostawcę danego Oprogramowania, bowiem jest on jedynym podmiotem mogącym wykonać zamówienie, z uwagi na posiadanie wyłącznych praw do modyfikacji Oprogramowania.
Biorąc pod uwagę powyższe nie ma możliwości udzielenia tego zamówienia innym podmiotom jak dostawcy Oprogramowania. Nie ma też możliwości przeprowadzenia postępowania konkurencyjnego w tym zakresie, bowiem poza dostawcami Oprogramowania żaden z wykonawców nie ma możliwości ubiegania się o zamówienie, z uwagi na brak uprawnień do modyfikacji Oprogramowania.
W ocenie Zamawiającego nie istnieje także rozsądne rozwiązanie alternatywne lub rozwiązanie zastępcze. Wszakże można rozważać rozwiązanie alternatywne w postaci wdrożenia nowego systemu zapewniającego istniejące funkcjonalności oraz funkcjonalności zamawiane w przedmiotowych postępowaniach. Jednakże z uwagi na fakt, iż systemy billingowe czy pomiarowe funkcjonujące na rynku są produktami autorskimi dostawców, skomplikowanymi w zakresie wdrożenia (wymagają dostosowania do potrzeb zamawiającego) i utrzymania, należy uznać, iż brak jest możliwości wdrożenia w organizacji Zamawiającego nowego systemu billingowego czy pomiarowego, pozwalającego, w czasie wymaganym do dostosowania się do ustawy, wdrożenia funkcjonalności u Zamawiającego. Przyjmuje się, iż wdrożenie nowego systemu potrwałoby co najmniej 3-4 lata, a zamawiający zobowiązany jest wdrożyć przedmiotowa funkcjonalność w bieżącym roku.